PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH

EWA STEMPOSZ, JACEK PŁODZIEŃ

Informacje

Jednym z podstawowych problemów związanych z konstruowaniem systemów informatycznych jest analiza wymagań użytkownika oraz sporządzenie na ich podstawie projektu systemu. Tworząc projekt należy z jednej strony dążyć do tego, aby był on możliwie najprostszy; z drugiej strony należy dbać o to, aby był on podatny na wprowadzanie ewentualnych modyfikacji. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat opracowano szereg metod (metodyk) radzenia sobie z tym problemem, z których najnowocześniejszą i posiadającą największy potencjał jest obiektowość.

Jednym z głównych zadań obiektowości jest w intencji jej twórców wyeliminowanie (a przynajmniej zminimalizowanie) wad charakterystycznych dla innych podejść do konstruowania systemów informatycznych, w szczególności wad podejścia strukturalnego i relacyjnego modelu danych. Z jednej strony, podejście strukturalne oferuje stosunkowo niewielką liczbę koncepcji z zakresu modelowania pojęciowego. Z drugiej strony, istniejące ograniczenia relacyjnego modelu danych wymuszają podczas implementacji wprowadzenie szeregu zmian niskiego poziomu. Obiektowość wskazuje, jak te wady usunąć: podstawową metodą jest eliminowanie niezgodności na linii mentalna percepcja świata rzeczywistego - model pojęciowy - schemat struktury danych, a więc pomiędzy myśleniem o dziedzinie problemowej a myśleniem o danych i operujących na nich procesach. Głównym sposobem zmniejszenia owych niezgodności jest udostępnienie zestawu takich samych (a przynajmniej bardzo podobnych) pojęć na każdym etapie procesu wytwórczego.

Obiektowość jest koncepcją uniwersalną, która wywarła wpływ na wiele obszarów współczesnej informatyki, w szczególności na:


Cele

Celem niniejszego kursu jest wprowadzenie studenta do obiektowości w kontekście wykorzystania jej w analizie i projektowaniu systemów informatycznych. Wykład przedstawia trzy płaszczyzny zagadnienia. Po pierwsze, omawia najważniejsze pojęcia obiektowego modelu danych, który jest rdzeniem metodyk obiektowych. Po drugie, przedstawia pewną liczbę pożytecznych technik, które mogą wspomóc analityka i projektanta w ich pracy. Po trzecie, prezentuje popularny obiektowy graficzny język modelowania UML. Znajomość tych trzech płaszczyzn pozwala w pełni przekonać się o zaletach podejścia obiektowego i możliwości jego wykorzystania w analizie i projektowaniu.


Wymagania

Kurs przeznaczony jest dla studentów kierunków informatycznych oraz wszystkich tych osób, które interesują się tematyką obiektowości i języka UML. Wykład ma charakter głównie wprowadzający, niemniej jednak może być wykorzystany także przez osoby posiadające już pewną wiedzę z podejścia obiektowego, zwłaszcza w zakresie obiektowych języków programowania, którą pragną uporządkować i poszerzyć. Od studenta wymagana jest podstawowa znajomość problematyki metodyk strukturalnych i relacyjnego modelu danych oraz ogólna orientacja w dziedzinie inżynierii oprogramowania.


Organizacja

Przedstawiony materiał teoretyczny jest kompletny z punktu widzenia zakresu i wymagań kursu. Do poszczególnych wykładów są dołączone przykładowe pytania i zadania do samodzielnego rozwiązania. Kurs składa się z dwóch części: z zajęć przez Internet w ciągu semestru oraz z dwudniowego zjazdu, który odbędzie się w gmachu uczelni w dniach 2 i 3 lutego. Zajęcia przez Internet rozpoczną się 10 października. W ramach zajęć studenci zapoznają się z techniką konstruowania projektów systemów w oparciu o przykładowe wymagania. Projekty będą specyfikowane w języku UML.


Kryteria

Znajomość materiału teoretycznego jest weryfikowana w postaci wstępnego kolokwium przeprowadzanego na początku dwudniowego zjazdu, przed rozpoczęciem zajęć praktycznych. Kolokwium będzie zawierało pytania testowe oraz zadanie praktyczne, polegające na budowie projektu systemu w oparciu o przykładowe wymagania. Egzamin końcowy będzie zorganizowany podobnie do kolokwium wstępnego.

Warunkiem zaliczenia zajęć laboratoryjnych, poza obowiązkowym i aktywnym uczestnictwem we wszystkich zajęciach, jest zrealizowanie w końcowej fazie zajęć indywidualnego projektu.


Podręczniki podstawowe

Materiały do wykładu zostały opracowane głównie na podstawie następujących pozycji:


Podręczniki uzupełniające