Wyklad 12

Wykład 12

ADO - programistyczny interfejs do bazy danych

Streszczenie

W wykładzie 12 jest przedstawiona metoda programistycznego dostępu do baz danych. Jest ona niezależna od interfejsu udostępnianego przez MS Access. Umożliwia połączenie z dowolną bazą danych. Jest oparta na predefiniowanych obiektach Connection, Command i RecordSet.

W drugiej części wykładu wspomnimy także o zastosowaniu ADO w skryptach ASP (ang. Active Server Pages) będących rozszerzeniami kodu HTML oraz o nowej bibliotece Microsoft do łączenia z bazami danych - ADO.NET – wersji ADO dla aplikacji sieciowych Microsoft.

Co to są obiekty ADO (ActiveX Data Objects)?

Przy układaniu aplikacji bazodanowej często zachodzi potrzeba wykonania ciągu operacji na bazie danych bez interwencji użytkownika. Jedna możliwość to zastosować ciąg wywołań metody RunSQL na obiekcie DoCmd. Ma to swoje wady. Nie daje możliwości przetwarzania danych w trakcie ich odczytywania wiersz po wierszu. Po drugie, używany obiekt DoCmd jest niedostępny w innych środowiskach programistycznych. Istnieje ogólniejsza i bardziej dopasowana do przetwarzania danych metoda oparta na tzw. programistycznym interfejsie wywołań (ang. call levelinterface), którego zasady są zawarte w standardzie języka SQL. Na tym wykładzie przedstawimy jeden taki interfejs o nazwie ADO (ActiveX Data Objects) - przygotowany przez firmę Microsoft, a na następnym wykładzie drugi taki interfejs o nazwie JDBC - przygotowany przez firmę Sun.

Model programowania ADO określa grupę obiektów i ich metod, które umożliwiają uzyskanie dostępu i aktualizację różnego rodzaju źródeł danych w tym baz danych. Oto jego zasady:

Połączenie ze źródłem danych odbywa się przy użyciu obiektu klasy Connection.
Określa się instrukcję SQL na źródle danych.
Wykonuje się instrukcję SQL. Jeśli jest nią SELECT, zapisuje się wynikowe wiersze w obiekcie klasy RecordSet w celu ich przejrzenia i aktualizacji.
Jeśli trzeba, aktualizuje się źródło danych przy pomocy metod obiektu RecordSet.
Ewentualnie, następuje wykrycie błędów podczas połączenia z bazą danych i wykonywania polecenia.

Podstawowe obiekty modelu ADO

Connection - korzeń w hierarchii obiektów ADO, używany przy dokonywaniu połączenia aplikacji ze źródłem danych.
Recordset - reprezentuje zbiór rekordów przekazywanych ze źródła danych. Jest używany do przetwarzania rekordów w bazie danych. Używając tego obiektu można nawigować po zbiorze rekordów, modyfikować istniejące rekordy, dodawać nowe rekordy i usuwać wskazane rekordy. W danej chwili dostęp jest tylko do jednego rekordu nazywanego bieżącym rekordem.
Command - reprezentuje instrukcję SQL.
Error - reprezentuje błąd ADO.

Obiekty Connection i RecordSet

Uzyskanie połączenia z bieżącą bazą danych MS Access

Dim cnCurrent As ADODB.Connection Set cnCurrent = CurrentProject.Connection

Poprzez obiekt cnCurrent i instrukcje języka SQL uzyskujemy dostęp do wszystkich danych zapisanych w bieżącej bazie danych MS Access.

Będziemy używać bazy danych MS Access z przykładowymi tabelami: Klienci o kolumnach IDKlienta i Nazwisko oraz Towary o kolumnie IDTowaru.

Uzyskanie połączenia z odległą bazą danych przy pomocy ODBC

Dim cnCurrent As ADODB.Connection Set cnCurrent = New ADODB.Connection cnCurrent.ConnectionString = "DSN=scott;UID=scott;PWD=tiger;" cnCurrent.Open

Będziemy używać bazy danych Oracle z jej przykładowym użytkownikiem o identyfikatorze scott i haśle tiger oraz przykładowej tabeli zakładanej na koncie użytkownika scott o nazwie Emp. Skorzystamy z kolumn Ename oraz Sal tej tabeli. Zakładamy, że mamy określone połączenie ODBC z tą bazą danych DSN=scott. Oczywiście fakt, że jest to baza danych firmy Oracle nie jest istotny. W taki sam sposób używalibyśmy bazy danych każdej innej firmy.

Deklaracja i utworzenie obiektu Recordset

Dim rsKlienci As ADODB.Recordset Set rsKlienci = New ADODB.Recordset

Otwarcie zestawu rekordów dla tabeli Klienci

rsKlienci.Open "Klienci", cnCurrent

Open jest metodą obiektu klasy RecordSet.

Zamknięcie i usunięcie z pamięci obiektów Connection i Recordset

rsKlienci.Close cnCurrent.Close Set rsKlienci = Nothing Set cnCurrent = Nothing

Odwołanie do pola rekordu w zestawie rekordów

MsgBox rsKlienci!Nazwisko

Symbol '!' sygnalizuje wybór z kolekcji pól (Fields).

Nawigacja po zbiorze rekordów w zestawie rekordów - metody obiektu RecordSet:

MoveFirst
MoveLast
MoveNext
MovePrevious

i właściwości:

BOF - pozycja bieżącego rekordu jest przed pierwszym rekordem,
EOF - pozycja bieżącego rekordu jest po ostatnim rekordzie.

Przeglądanie wszystkich rekordów w pętli:

Do Until rsKlienci.EOF MsgBox rsKlienci!Nazwisko rsKlienci.MoveNext Loop

Otwarcie zestawu rekordów na obiekcie klasy RecordSet przy użyciu instrukcji SELECT

rsKlienci.Open "SELECT * FROM Klienci", cnCurrent

lub
strSQL = "SELECT * FROM Klienci " & _ "WHERE Nazwisko = '" & Forms!Klienci!txtNazwisko.Value & "'" rsKlienci.Open strSQL, cnCurrent

(Zakładamy, że txtNazwisko i txtIDKlienta są polami tekstowymi na otwartym formularzu MS Access Klienci.)

Wykonywanie instrukcji SQL

Instrukcję SQL można wykonać w kodzie VBA w różny sposób. Oto możliwości:

opisana na poprzednich wykładach metoda RunSQL obiektu DoCmd; jej stosowanie jest ograniczone do tabel MS Access (w tym załączonych z innych baz danych),
metoda Execute obiektu Connection,
metoda Execute obiektu Command,
metoda Open obiektu Recordset.

Uwaga:

W przypadku instrukcji SELECT metoda Execute w obiektach Connection i Command zwraca zestaw rekordów tylko-do-odczytu.
Metodę Open obiektu RecordSet można stosować także do wykonywania instrukcji INSERT, UPDATE i DELETE.

Oto przykłady stosowania instrukcji UPDATE, INSERT i DELETE alternatywnie za pomocą metody Execute obiektu klasy Connection i za pomocą metod obiektu klasy RecordSet:

Dla instrukcji UPDATE:

strSQL = "UPDATE Klienci SET Nazwisko = '" & txtNazwisko.Value & "'" & _ "WHERE IDKlienta = '" & txtIDKlienta.Value & "'" cnCurrent.Execute strSQL

lub po ustawieniu się na odpowiednim rekordzie w obiekcie rsKlienci:

rsKlienci!Nazwisko = InputBox("Podaj nazwisko:") rsKlienci.Update

Podobnie dla instrukcji INSERT:

strSQL = "INSERT INTO Klienci(IDKlienta, Nazwisko) VALUES ('" _ & txtIDKlienta.Value & "','" _ & txtNazwisko.Value & "')" cnCurrent.Execute strSQL

lub

rsKlienci.AddNew rsKlienci!IDKlienta = txtIDKlienta.Value rsKlienci!Nazwisko = InputBox("Podaj nazwisko:") rsKlienci.Update

Dla DELETE:

strSQL = "DELETE * FROM Produkty " & _ "WHERE IDProduktu = " & txtIDProduktu.Value cnCurrent.Execute strSQL

lub po ustawieniu się na odpowiednim rekordzie w obiekcie rsProdukty:

rsProdukty.Delete rsProdukty.MoveNext If rsProdukty.EOF Then rsProdukty.MoveLast End If

Zwróćmy uwagę, że w ostatnim przykładzie konieczne jest przesunięcie wskaźnika bieżącego rekordu (rsProdukty.MoveNext) za usunięty rekord. Ponadto w przypadku wyjścia poza ostatni rekord, ustawiamy wskaźnik bieżącego rekordu na ostatnim rekordzie (rsProdukty.MoveLast).

Przykład

Załóżmy, że chcemy w tabeli Pracownicy zmienić zawód Sprzedawca na Księgowy. Najprostsze rozwiązanie to użyć instrukcji SQL (w metodzie RunSQL lub Execute):

UPDATE Pracownicy SET Tytuł = "Księgowy" WHERE Tytuł = "Sprzedawca";

Natomiast używając języka programowania, moglibyśmy napisać instrukcję iteracji sprowadzającą kolejne rekordy z tabeli Pracownicy. W przypadku napotkania wartości Sprzedawca zmienilibyśmy ją na Księgowy. Dostęp do kolejnych rekordów tabeli (a także rekordów kwerend i formularzy) umożliwia konstrukcja zestawu rekordów. Stosując ją należy na samym początku utworzyć zestaw rekordów dla źródła rekordów, a następnie używając metod MoveFirst i MoveNext obiektu RecordSet przejść po wszystkich rekordach ze źródła rekordów.

Dim cnCurrent As ADODB.Connection

Set cnCurrent = CurrentProject.Connection

      Dim rsPracownicy As ADODB.Recordset

Set rsPracownicy = New ADODB.Recordset

      rsPracownicy.Open "Pracownicy", cnCurrent

      rsPracownicy.MoveFirst

Do Until rsPracownicy.EOF

   If rsPracownicy!Tytuł = "Sprzedawca" Then



       rsPracownicy!Tytuł = "Księgowy"

       rsPracownicy.Update 'Zapisanie zmian

   End If

   rsPracownicy.MoveNext

Loop

rsPracownicy.Close

      Set rsPracownicy = Nothing

Uwaga: Nie każde źródło danych umożliwia ten typ modyfikacji bazy danych!

Jest możliwość przeglądania rekordów zgodnie z porządkiem określonym przez pewien, uprzednio założony na tabeli indeks. Gdyby na kolumnie Nazwisko był założony indeks, moglibyśmy przeglądać rekordy zgodnie z porządkiem określonym przez ten indeks, kładąc przed instrukcją

rsPracownicy.MoveFirst

instrukcję: rsPracownicy.Index = "Nazwisko"

Podstawą użyteczności modelu ADO jest niezależność modelu programistycznego od źródła danych. Wystarczy tylko odpowiednio określić napis połączenia ConnectionString a następnie korzystać z jednolitego kodu.

Biblioteki ADO można użyć wszędzie tam gdzie można użyć kodu Visual Basic np. w niezależnym programie klienckim napisanym w języku Visual Basic lub skrypcie ASP – Active Server Pages – w aplikacji internetowej.

Dim cnn As ADODB.Connection Set cnn = New ADODB.Connection cnn.ConnectionString = "DSN=Pubs;UID=sa;PWD=sss;" cnn.Open

(Pubs jest przykładową bazą danych SQL Server z użytkownikiem sa.)

Jeśli w napisie połączenia załączymy parametr Provider możemy w napisie ConnectionString użyć dodatkowych parametrów zdefiniowanych przez tego szczególnego "dostawcę danych".

Provider = SQLOLEDB oznacza "MicrosoftOLE DB Provider for SQL Server",
Provider = MSDAORA oznacza "Microsoft OLE DB Provider for Oracle",
Domyślne ustawienie to Provider = MSDASQL oznaczające "Microsoft OLE DB Provider for ODBC".

Przykład

Dim cnn As ADODB.Connection Set cnn = New ADODB.Connection cnn.Provider = "sqloledb" cnn.Open "Data Source=srv;Initial Catalog=pubs;","sa",""

Przykłady procedur

Zaprezentujemy teraz trzy procedury, w których następuje połączenie poprzez ODBC z odległą bazą danych i wykonanie w niej odpowiednich operacji. Na razie pomijamy jeszcze problem obsługi błędów pochodzących z wykonania instrukcji SQL na bazie danych. Temat ten omówimy za chwilę.

Podnieś zarobki wszystkim pacowników, którzy zarabiają mniej niż 2000

Public Sub SalRise() Dim cnn As ADODB.Connection Set cnn = New ADODB.Connection cnn.ConnectionString = "DSN=scott;UID=scott;PWD=tiger;" cnn.Open Dim strSQL As String strSQL = "UPDATE Emp SET Sal=Sal*1.1 WHERE Sal < 2000" cnn.Execute strSQL cnn.Close Set cnn = NothingEnd Sub

Wypisz nazwiska wszystkich pracowników

Public Sub Show_Emps() Dim cnn As ADODB.Connection Set cnn = New ADODB.Connection cnn.ConnectionString = "DSN=scott;UID=scott;PWD=tiger;" cnn.Open Dim rsEmps As ADODB.Recordset Set rsEmps = New ADODB.Recordset rsEmps.Open "Emp", cnn rsEmps.MoveFirst Do Until rsEmps.EOF MsgBox rsEmps!Ename rsEmps.MoveNext Loop rsEmps.Close cnn.Close Set rsEmps = Nothing Set cnn = NothingEnd Sub

Wyznacz pracownika, który zarabia najwięcej. Załącz do wyniku jego zarobki

Public Sub EmpHighSal() Dim cnn As ADODB.Connection Set cnn = New ADODB.Connection cnn.ConnectionString = "DSN=scott;UID=scott;PWD=tiger;" cnn.Open Dim rsEmps As ADODB.Recordset Set rsEmps = New ADODB.Recordset Dim strSQL As String strSQL = "SELECT Ename, Sal FROM Emp WHERE Sal = (SELECT Max(Sal) FROM Emp)" rsEmps.Open strSQL, cnn rsEmps.MoveFirst Do Until rsEmps.EOF MsgBox rsEmps!Ename & " Sal = " & rsEmps!Sal rsEmps.MoveNext Loop rsEmps.Close cnn.Close Set rsEmps = Nothing Set cnn = NothingEnd Sub

Transakcje na bazie danych

Transakcja bazy danych jest to ciąg instrukcji INSERT, DELETE i UPDATE traktowany jako niepodzielna całość według zasady albo wszystkie instrukcje są wykonywane albo żadna. Wymagane jest explicite rozpoczęcie transakcji, ponieważ domyślnie w ADO każda instrukcja SQL stanowi jedno-elementową transakcję kończącą się automatycznym zatwierdzeniem (auto-commit).

Za pomocą metod obiektu Connection:

BeginTrans – rozpoczyna nową transakcję.
CommitTrans – zapisuje zmiany i kończy aktualną transakcję.
RollbackTrans – kasuje zmiany dokonane w trakcie transakcji i kończy aktualną transakcję.
Transakcje mogą być zagnieżdżone.

Składnia (gdzie obiekt oznacza obiekt klasy Connection)

poziom = obiekt.BeginTrans() – zwraca poziom zagnieżdżenia transakcji
obiekt.BeginTrans obiekt.CommitTrans obiekt.RollbackTrans

Ten sam efekt można uzyskać przy pomocy instrukcji SQL wykonywanych przez metodę Execute:

BEGIN TRANSACTION
COMMIT
ROLLBACK

Uwaga: Nie każdy "dostawca danych" realizuje transakcje!

Obiekt Command

Obiekt Command jest reprezentacją instrukcji SQL w celu jej wykonania na źródle danych.

Obiekt Command jest istotny w przypadkach gdy trzeba powtórnie wykonać tę samą instrukcję bądź, gdy wygodnie jest w aplikacji używać parametrów (których tutaj nie będziemy omawiać). Pokazaliśmy uprzednio jak wykonywać instrukcje SQL za pomocą metod obiektów Connection i RecordSet.

Dim strCnn As String strCnn = "Provider=sqloledb;Data Source=srv;" & _ "Initial Catalog=pubs;User Id=sa;Password=;" Dim cnn As ADODB.Connection Set cnn = New ADODB.Connection cnn.Open strCnn Dim cmdChange As ADODB.Command 'Tworzenie obiektu typu Command: Set cmdChange = New ADODB.Command Set cmdChange.ActiveConnection = cnnDim strSQL As String strSQL = "UPDATE Titles SET Type = 'Informatyka' " & _ "WHERE Type = 'Computer Science'" cmdChange.CommandText = strSQL cmdChange.Execute

Tabela Titles z kolumną Type jest tabelą w przykładowej bazie danych SQL Server o nazwie Pubs.

Użycie kolekcji Errors i obiektu Error

Każda operacja dotycząca obiektów ADO może spowodować wystąpienie jednego lub więcej błędów, zgłaszanych przez dostawcę danych w wyniku wykonywania instrukcji SQL. Każdy błąd jest reprezentowany przez osobny obiekt klasy Error w kolekcji Errors. Gdy kolejna instrukcja generuje błędy - poprzednie obiekty kolekcji Errors są kasowane. Oprócz błędów zgłaszanych przez dostawcę danych mogą wystąpić błędy ADO w ramach realizacji kodu w VBA – są one standardowo zapisywane w obiekcie Err omawianym na poprzednich wykładach.

Obiekt typu Error zawiera:

właściwość Description – tekst opisujący błąd,
właściwość Number – numer błędu,
właściwość Source – identyfikacja obiektu, który podniósł błąd,
właściwości SQLState i NativeError – dostarczające informacji ze źródeł danych SQL.

Jako ilustrację zaprogramujemy obsługę błędów dla instrukcji cmdChange.Execute z ostatniego przykładu.

Dim strCnn As String strCnn = "Provider=sqloledb;Data Source=srv;" & _ "Initial Catalog=pubs;User Id=sa;Password=;" Dim cnn As ADODB.Connection Set cnn = New ADODB.Connection cnn.Open strCnn Dim cmdChange As ADODB.Command 'Tworzenie obiektu typu Command: Set cmdChange = New ADODB.Command Set cmdChange.ActiveConnection = cnn Dim strSQL As String strSQL = "UPDATE Titles SET Type = 'Informatyka' " & _ "WHERE Type = 'Computer Science'" cmdChange.CommandText = strSQL On Error GoTo Err_Execute cmdChange.Execute ...... Err_Execute: 'Powiadom użytkownika o błędach pochodzących z wykonania instrukcji SQL. Dim errLoop As ADODB.Error If cnn.Errors.Count > 0 Then For Each errLoop In cnn.Errors MsgBox "Numer błędu: " & errLoop.Number & vbCr & errLoop.Description Next errLoop End If Resume Next.....

Skrypty typu "strona serwera" - ASP

W programie spełniającym funkcję internetowej aplikacji bazodanowej występują instrukcje generowania kodu HTML oraz łączenia się z bazą danych. Najbardziej popularne są tzw. strony serwera będące skryptami języków takich jak PHP, ASP czy JSP. Za chwilę krótko naszkicujemy budowę stron serwera w języku ASP – Active Server Pages - firmy Microsoft. Najpierw przypomnimy podstawowe konstrukcje języka HTML.

HTML

W języku HTML definiuje się dokumenty tekstowe uzupełnione o znaczniki określające strukturę dokumentu z punktu widzenia jego prezentacji w oknie przeglądarki internetowej jak np. tytuł, nagłówek czy zawartość strony. Oto przykład

  <HTML>
     <HEAD>
       <TITLE>Tytuł dokumentu</TITLE>
     </HEAD> 
     <BODY>
	 Tutaj znajduje się zawartość strony.
     </BODY>
  </HTML>

Podstawowe znaczniki HTML

Akapit

<P>Tutaj znajduje się zawartość akapitu.</P>

Lista

HTML	Efekt na stronie WWW
<UL> <LI>Owoce</LI> <LI>Warzywa</LI> <LI>Ryby</LI> <LI>Mięso</LI> <LI>Drób</LI> </UL>	Owoce Warzywa Ryby Mięso Drób

Lista numerowana

HTML	Efekt na stronie WWW
<OL> <LI>Owoce</LI> <LI>Warzywa</LI> <LI>Ryby</LI> <LI>Mięso</LI> <LI>Drób</LI> </OL>	Owoce Warzywa Ryby Mięso Drób

Tablica

Tablicę definiuje się podając jej strukturę wiersz po wierszu. Każdy wiersz ujmujemy w znaczniki <TR>...</TR> natomiast każdy element wiersza w znaczniki <TD>...</TD>. Na przykład definicja tablicy:

<TABLE border="1"> <TR><TD>Jeden</TD><TD>One</TD></TR> <TR><TD>Dwa</TD><TD>Two</TD></TR> </TABLE>

daje w wyniku:

Jeden	One
Dwa	Two

Atrybut border="1" określa tabelę z ramką (domyślnie "0" bez ramki).

Znaczniki formatujące tekst

<B>Nie zapomnij!</B>

Tekst „Nie zapomnij!” ma być wypisany pogrubioną czcionką. Zatem znaczniki <B> i </B> mają charakter prezentacyjny - podobnie jak <I> i </I> (italiki) oraz <U> i </U> (podkreślenie).

Odsyłacz

Odsyłacz Odwiedź naszą witrynę definiujemy:

<A href="http://www.pjwstk.edu.pl/">Odwiedź naszą witrynę</A>

Znaczniki <A> i </A> definiują odsyłacz (odwołanie hipertekstowe) do innego dokumentu internetowego. Mają więc charakter metadanych.

Obrazek

Obrazek wstawia się do dokumentu za pomocą pojedynczego znacznika, który nie ma zamykającego odpowiednika.

<IMG SRC=“images/layout.gif” >

Formularz

Formularz to złożona struktura wyświetlania danych złożona z tekstu, pól tekstowych i przycisków.

HTML	Efekt na stronie WWW
`<FORM METHOD="POST" ACTION="http://xeon/display"> <P>Podaj nazwę tabeli:<br> <INPUT TYPE="text" NAME="name"> </P> <P>Naciśnij przycisk:<br> <INPUT TYPE="submit" VALUE="Wyświetl"> </P> </FORM>`	Podaj nazwę tabeli: Naciśnij przycisk:

Atrybut ACTION elementu FORM określa program w sieci Internet, który ma być użyty do przetworzenia danych wprowadzonych na formularzu przez użytkownika.

Informacje o ASP

Język ASP jest bezpośrednim rozszerzeniem języka HTML o fragmenty kodu zapisane w języku Visual Basic. Kod jest umieszczany między znacznikami <% i %>.

Po połączeniu z bazą danych - za pomocą ADO, interpreter załącza dane z bazy danych do dokumentu HTML. W przypadku, gdy razem ze zleceniem zostały otrzymane dane z formularza (lub po prostu zawarte w URL), mogą one być użyte w instrukcjach SQL – zawartych w skrypcie i działających na bazie danych.

Obiekty ASP tworzone przez system

Server – serwer – w oparciu o ten obiekt tworzy się takie obiekty jak połączenie z bazą danych i zestaw rekordów;
Application – aplikacja, jako całość;
Session – sesja jednego użytkownika, jako całość – można na przeciąg całej sesji pamiętać pewne obiekty np. Session("Zestaw_rekordów") może pamiętać utworzony zestaw rekordów;
Request – dane otrzymane od użytkownika w zleceniu np. Request.Form("Nazwisko") – nazwisko wpisane do pola Nazwisko formularza;
Response – tworzony dokument HTML, np. Response.Write("Podaj dane: ") powoduje dołączenie tekstu do tworzonego dokumentu HTML.

Przykład skryptu ASP

Skrypt wyświetlający formularz do wprowadzenia danych osobowych przez użytkownika.

<HTML> <HEAD> <TITLE> Dane osobowe </TITLE> </HEAD> <BODY> <CENTER>Proszę wypełnić poniższy formularz: <FORM METHOD=POST ACTION="r_nowy.asp">  <TABLE> <TR> <TD>Imię </TD> <TD> <INPUT TYPE=TEXT NAME="Imie" SIZE=20></TD></TR> <TR> <TD> Nazwisko </TD> <TD> <INPUT TYPE=TEXT NAME="Nazwisko" SIZE=20> </TD></TR> <TR> <TD> Telefon </TD> <TD> <INPUT TYPE=TEXT NAME="Telefon" SIZE=20> </TD></TR> <TR> <TD> Adres </TD> <TD> <INPUT TYPE=TEXT NAME="Adres" SIZE=40> </TD></TR> </TABLE> <INPUT TYPE=SUBMIT VALUE="wyslij"> <INPUT TYPE=RESET VALUE="wyczysc"> </FORM> </CENTER> </BODY> </HTML>

Skrypt wprowadzający do bazy danych dane osobowe nadesłane przez użytkownika na formularzu.

<HTML> <HEAD> <TITLE> Dane osobowe </TITLE> </HEAD> <BODY> <CENTER> <% SET Polaczenie = Server.CreateObject("ADODB.Connection") Polaczenie.Open("DSN=LocalServer;database=Sklep;UID=Sklep;PWD=xyx#123") IF (Request.Form("Imie") = "") OR (Request.Form("Nazwisko") = "") THEN Response.Write("<BR>Jedno z pól nie jest wypełnione<BR>") ELSE 'Sprawdzenie czy dane o kliencie są już w bazie danych SET rst = Server.CreateObject("ADODB.Recordset") SQL = "SELECT * FROM Osoba " SQL = SQL + " WHERE Imie = " & "'" & Request.Form("Imie") & "'" SQL = SQL + " AND Nazwisko = " & "'" & Request.Form("Nazwisko") & "'" rst.Open SQL, Polaczenie, 3, 3 IF rst.RecordCount > 0 THEN Response.Write(" <BR>W bazie jest już klient o takim imieniu i nazwisku.") ELSE Response.Write(" <BR>W bazie nie było do tej pory tego klienta.") SET rstNowy = Server.CreateObject("ADODB.Recordset") SQLNowy = "INSERT INTO Osoba (Imie, Nazwisko,Adres, Telefon) " SQLNowy = SQLNowy + " VALUES ('" & Request.Form("Imie") SQLNowy = SQLNowy + "', '" & Request.Form("Nazwisko") SQLNowy = SQLNowy + "', '" & Request.Form("Adres") SQLNowy = SQLNowy + "', '" & Request.Form("Telefon") SQLNowy = SQLNowy + "')" rstNowy.Open SQLNowy, Polaczenie, 3, 3 Response.Write(" <BR>Dane zostały wprowadzone do bazy") END IF END IF %> </BODY> </HTML>

Informacje o ADO.NET

W środowisku ADO.NET do reprezentowania wyniku działania instrukcji SELECT służy obiekt DataSet, którego struktura jest bardziej rozbudowana w porównaniu z odpowiadającym mu w ADO obiektem RecordSet (w szczególności DataSet może zawierać kilka tabel połączonych związkami klucz obcy – klucz główny). Do reprezentowania instrukcji SQL SELECT służy obiekt o nazwie SqlDataAdapter.

Oto jak wygląda ściągnięcie danych z bazy danych do obiektu DataSet:

' ustanowienie połączenia z bazą danych Dim conn as New OleDbConnection ("Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0;" & _ "Data Source=F:\ASPNET\dane\library.mdb")

' otworzenie połączenia z bazą danychDim da As New SqlDataAdapter("select * from Authors", conn)

' wykonanie zapytania i wypełnienie obiektu ds danymi z bazy danychDim ds As New DataSet() da.Fill(ds)

Przykład odczytania danych z bazy danych

Dane z bazy danych zostaną wyświetlone na stronie WWW (ASP.NET) - przykład pochodzi z książki: Chris Payne, ASP.NET dla każdego, Helion, 2002. Dostęp do danych w tabeli jest ułatwiony za pomocą obiektów klasy DataTable (reprezentującego tabelę) oraz DataRow (reprezentującego wiersz).

<%@ Page Language="VB" %> <%@ Import Namespace="System.Data" %> <%@ Import Namespace="System.Data.OleDb" %> <script runat="server"> sub Page_Load(obj as object, e as eventargs) dim objConn as new OleDbConnection("Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0;" & _ "Data Source=F:\ASPNET\dane\banking.mdb") dim objCmd as new OleDbDataAdapter("select * from tblUżytkownicy", objConn) dim ds as DataSet = new DataSet() objCmd.Fill(ds, "tblUżytkownicy") dim dTable as DataTable = ds.Tables("tblUżytkownicy") dim AktualneWiersze() as DataRow = dTable.Select(Nothing, _ Nothing, DataViewRowState.CurrentRows) dim I, J as integer dim strOutput as string For I = 0 to AktualneWiersze.Length-1 For J = 0 to dTable.Columns.Count-1 strOutput = strOutput & dTable.Columns(J).ColumnName _ & " = " & AktualneWiersze(I)(J).ToString & "<br>" next next Response.Write(strOutput) ' Wypisz na otwieranej stronie end sub </script> <html> <body>  </body> </html>

Do wykonywania instrukcji INSERT, UPDATE i DELETE jest używany obiekt klasy OleDbCommand oraz jego metoda ExecuteNonQuery. Przy programowaniu wygodnie jest używać pomocniczej procedury (strSQL to napis instrukcji SQL, Conn - to obiekt klasy OleDbConnection).

sub ExecuteStatement(strSQL as String) dim objCmd as new OleDbCommand(strSQL, Conn) try objCmd.Connection.Open() objCmd.ExecuteNonQuery() catch ex as Exception TekstBłędu = "Wystąpił błąd aktualizacji bazy danych." end try objCmd.Connection.Close() end sub

Zwróćmy uwagę na nowy sposób formułowania wyjątku za pomocą klauzuli try ... catch ... end try podobnie w Javie.

Podsumowanie

Języka programowania przy tworzeniu aplikacji bazy danych używamy do:

przetwarzania danych wymagającego iteracji i podejmowania wyborów;
sprawdzania poprawności danych, ich poprawiania i diagnostyki błędów;
odpowiedniej reakcji na zaistniałe błędy, do ich diagnostyki i dynamicznego poprawiania;
współpracy z innymi programami systemu Windows jak i z odległymi bazami danych;
wielokrotnego użycia tego samego kodu.

W wykładzie 12 przedstawiliśmy metodę programowania dostępu do baz danych przy użyciu biblioteki ADO opartej na obiektach Connection, RecordSet, Command i Error oraz na ich właściwościach i metodach.

Wspomnieliśmy także o zastosowaniu ADO w skryptach ASP będących rozszerzeniami kodu HTML oraz o nowej bibliotece Microsoft do łączenia z bazami danych - ADO.NET.

Słownik

Recordset - obiekt reprezentujący cały zbiór rekordów z tabeli w bazie danych lub z wyniku zapytania na tabelach bazy danych. W danej chwili dostęp jest tylko do jednego rekordu nazywanego bieżącym rekordem.
Connection - obiekt - korzeń w hierarchii obiektów ADO, używany przy dokonywaniu połączenia między aplikacją i źródłem danych.
Command - obiekt reprezentujący instrukcję SQL do wykonania na bazie danych.
transakcja - ciąg instrukcji INSERT, DELETE i UPDATE traktowany jako niepodzielna całość według zasady albo wszystkie instrukcje są wykonywane albo żadna. Instrukcja COMMIT (metoda CommitTrans obiektu klasy Connection) kończy transakcję zatwierdzeniem dokonanych zmian; instrukcja ROLLBACK (metoda RollbackTrans obiektu klasy Connection) kończy transakcję wycofaniem dokonanych zmian.
Error - obiekt reprezentujący błąd przy wykonywaniu instrukcji SQL na bazie danych.
Strona serwera - skrypt wykonywany po stronie serwera stron WWW w wyniku czego powstaje kod HTML wysyłany na przeglądarkę użytkownika. W skrypcie występują instrukcje generowania kodu HTML oraz łączenia się z bazą danych. Najbardziej popularne są strony serwera będące skryptami języków takich jak PHP, ASP, ASP.NET czy JSP.

Zadanie

Strona przygotowana przez Lecha Banachowskiego - 06/12/03 .