|
|
|
|
|
|
|
|
IAIDO
jest to jedna z nielicznych, czysto japońska, sztuka narodowa polegająca na
szybkim dobywaniu i cięciu mieczem. Powstała około roku 1500 za przyczyną
wojownika Hayashizaki Jinsuke Minamoto no Shigenobu (1545-1618). Nauczał on
sposobów błyskawicznego wyjmowania miecza z pochwy i zadawania cięcia w
nieprzerwanym ruchu. Zaatakowani samuraje często byli bezbronni i niezdolni do
użycia techniki kenjutsu. Nauka ta stała się bardzo popularna. W ślad za
pierwszą szkołą powstały następne. W okresie Edo (1603-1867) charakteryzującym
się pokojowymi rządami i rozkwitem arystokratycznej grupy - samurajów, iaido
przybrało formę ćwiczeń duchowych. Zginęło także wiele tradycyjnych szkół. Dla
każdego samuraja miecz był zawsze czymś więcej niż zwykłą bronią. Była to oznaka
rangi, męskości, uosobienia honoru i lojalności, której się poświęcił. Był
zawsze synonimem piękna i siły, a także celem prowadzącym do duchowego
oświecenia. Młody samuraj uczył się, że będąc w innym domu obraziłby gospodarza,
wyjmując zza pasa swój miecz i kładąc go rękojeścią w jego stronę. Obrazą było
także przekroczyć miecz leżący na podłodze lub dotknąć obcego miecza bez zgody
jego właściciela. Samuraj nigdy nie pozwalał dotknąć swego miecza komukolwiek
innemu. Było to oznaką braku szacunku i mogło doprowadzić do pojedynku. Iaido
zostało stworzone, by nauczać wygrywania we właściwym momencie, kiedy miecz
opuszcza saya; przybierając właściwą pozycję, bezzwłocznie odpowiadając na nagłe
zagrożenie. Jest to również szkoła kształtująca charakter ćwiczącego, ucząca
szybkiego podejmowania decyzji oraz konsekwencji w działaniu. Koncentracja,
wewnętrzna harmonia, dążenie do doskonałości, to cechy każdego treningu
prowadzące zarazem do budowy silnej osobowości oraz harmonii pomiędzy ciałem a
umysłem. Iaido jest japońska odmiana szermierki prowadzonej przy użyciu miecza.
Jest zarazem jedna z japońskich sztuk walki określanych wspólnym mianem budo.
Początki iaijutsu, znanej tez pod nazwa battojutsu, jako realnej sztuki walki
zaistniały wraz z wysubtelnieniem się sztuki wytwarzania mieczy, co stworzyło
przesłanki rozwoju nowych błyskawicznych technik dobywania broni. Tradycja iaido,
przekazywana z pokolenia na pokolenie szermierzy, swój największy
rozwój zawdzięcza twórczym dokonaniom Hayashizaki Jinsuke Shigenobu, który około
400 lat temu stworzył pierwsza usystematyzowana szkole iaijutsu, wznosząc te
umiejętność na wyżyny pozwalające na uznanie jej za samodzielna sztukę walki. W
późniejszym czasie rozwinęło się wiele różnych szkól, spośród których 25
przetrwało do dzisiaj. W odróżnieniu od sztuki kendo, gdzie przeciwnicy staja
naprzeciwko siebie, uzbrojeni w bambusowe miecze shinai, gdzie okoliczności
szermierczego pojedynku (sposoby i miejsca ataku) są ściśle określone
regulaminami, a zawodnicy są chronieni przez solidne protektory, iaido jest
pojmowane jako sztuka walki prawdziwym mieczem z cala różnorodnością akcji
zaczepnych możliwych do zastosowania przez potencjalnego, atakującego znienacka
przeciwnika. Iaido jest sztuka przewidywania ataku przeciwnika, obrony i
własnego kontrataku. Opanowanie tej sztuki miało na celu skuteczna obronę przed
nagłym atakiem z zaskoczenia, możliwa nawet wówczas, gdy atakowany zaabsorbowany
był akurat wykonywaniem codziennych, pokojowych
czynności, takich jak spacer, odpoczynek, rozmowa, spożywanie jedzenia itp.
Skuteczność obrony w takiej sytuacji wymagała umiejętności operowania dystansem,
wyczucia kierunku ataku przeciwnika, doskonałego opanowania chwytu własnej broni
- oraz - połączenia wszystkich elementów pracy ciała i miecza w harmonijna
całość, umożliwiająca nagle wkroczenie w akcje przeciwnika w najodpowiedniejszym
momencie. Ostateczny cel opanowania sztuki iaido, nie miał jednak w swym
założeniu wyłącznie skutecznego odparcia akcji przeciwnika przez zabicie go w
rewanżu, zakładał natomiast takie psychiczne panowanie nad sytuacja, aby
potencjalny agresor zrezygnował z zamierzonej akcji. Założenie to dobrze oddaje
dawne określenie sztuki iaido, która była również nazywana saya-no-uchi, czyli
„chwycenie pochwy miecza", działanie mające na celu zachowanie pokoju bez
konieczności jego dobywania. Iaido jest nierozerwalnie związane z kendo,
zwłaszcza dla tych, którzy pragną osiągnąć mistrzostwo w sztuce miecza. Spośród
wielu wartościowych szkól iaido (np. Muso Shiden Ryu, Muso Jikiden Eishin Ryu,
Tamiya Ryu, Hoki Ryu itd.), opanowanie których
uniemożliwiają tempo i warunki współczesnego życia, dla pożytku ćwiczących kendo
opracowano formy zsyntetyzowane, oddające istotę iaido i pozwalające na
zrozumienie podstawowych technik stosowanych w różnych szkołach. W 1968, a
następnie w 1977 roku dwie komisje złożone z jedenastu mistrzów miecza
stowarzyszonych w Zen Nippon Kendo Renmei (Ali Japan Kendo Federation) połączyło
podstawowe techniki różnych szkól w 7, a następnie w 10 form. Tych 10 kata
zawiera 90 procent podstaw iaido. Jednakowoż zrozumienie najgłębszej istoty tej
sztuki umożliwia dopiero intensywny trening starych szkól, w których prawdziwy
duch iaido przejawia się w całej pełni. |
|
|
|
|
|
|
Projekt i wykonanie: Dawid Domitrz,
Bartosz Generowicz, Piotr Gołgowski |
|
|