Ju Jitsu było taką samą bronią samuraja jak miecz. Od wczesnych lat życia ćwiczono wojowników w technikach zakładania dźwigni na ręce i łamania kości. Każdy samuraj trenował rzuty i chwyty ju jitsu. Na specjalnych schematach zaznaczano witalne punkty ludzkiego ciała i opisywano technikę zabijania jednym uderzeniem. Wykres ten stale uzupełniano, a jego prawdziwość testowano na skazańcach.

Sztuka jujutsu pojawiła się najprawdopodobniej około siedemnastego wieku. Mistrz Kano, twórca judo, uściśla jeszcze bardziej ten okres podając przedział między 1600 a 1650 rokiem.

Historia pokazuje, że wiele technik wykonywania dźwigni i rzutów pojawiło się w Japonii już tysiąc lat temu. Wszystkie te umiejętności zostały usystematyzowane jako ju jitsu przez Hisamori Takenouchiego w 1532 roku. Stanowiły one integralną część treningu samurajów i szkolenia bardziej wyrafinowanych umiejętności posługiwania się bronią. W ju jitsu walczy się bronią jak i wręcz. Jako broni używano takich narzędzi jak naginata, pałki bo i yari (włócznie). Wszystkie techniki nastawione były, jak można się spodziewać po sztukach rozwijanych przez wojowników, na skuteczność na polu walki. Ju jitsu jest często utożsamiane wyłącznie z chwytami, w których wykorzystuje się bloki zakładane na ręce i manipulowanie stawami. Nie wszyscy wiedzą, że sztuka ta zawiera kopnięcia i ciosy. Uważa się, że zostały one zapożyczone z południowo chińskich systemów walki. Innym aspektem ju jitsu było atemi - sztuka atakowania stawów i innych wrażliwych na ucisk miejsc.

Ju jitsu nie jest popisem siły mięśni. W rzeczywistości nie odgrywa ona najważniejszej roli. Sztuka ta kładzie nacisk na zachowanie równowagi, siłę założenia dźwigni i utrzymanie odpowiedniej szybkości zwiększającej skuteczność ruchów. Dopiero potem wykorzystuje się siłę, by zyskać przewagę. W technikach ju jitsu dąży się do wyeliminowania znaczenia wagi, wzrostu, sylwetki i zasięgu ramion adepta, by uczynić tę sztukę popularną i dostępną także dla kobiet.

Sam termin jujutsu oznacza dosłownie technikę lub sztukę (jutsu) uległości, łagodności, giętkości, elastyczności (j u). Tłumaczenie to oddaje główną zasadę, zgodnie z którą sztuka jujutsu stosuje w walce przynależne sobie techniki. Trzeba zaznaczyć w tym miejscu, że o ile zasadnicza idea jest jedna, to możliwych sposobów wprowadzenia jej w życie (czyli technik) jest niezwykle dużo, o czym zaświadcza wielka różnorodność metod, często zupełnie różnych, jakie znajdujemy w poszczególnych szkołach jujutsu. Zasada ju użyta w walce polega na umiejętnym dostosowaniu się do ruchów przeciwnika, tak by móc wyzyskać w celu pokonania go siłę płynącą z jego własnych manewrów.

Czy ju jitsu jest skuteczne w walce?
Odpowiedź znaleźć można, jak sądzimy, w rezultatach pojedynków i publicznych zawodów, jakie zawsze odbywały się między członkami poszczególnych szkół.
W tamtych czasach starcia były niezwykle brutalne i nierzadko kończyły się śmiercią jednego z uczestników. "Z tego względu przed każdymi zawodami żegnałem się z rodzicami, bowiem nigdy nie wiedziałem, czy wrócę do domu żywy. Podczas tych niezwykle drastycznych pojedynków nie wahaliśmy się przed użyciem najbardziej nawet niebezpiecznej techniki, żeby tylko pokonać przeciwnika. "

Taki system podnoszenia umiejętności poprzez praktyczne ich testowanie zapewniał nie tylko ciągłe starania o doprowadzenie ich do perfekcji, ale również szerzył sławę poszczególnych szkół. Wiele z nich zyskało niezwykłą reputację dzięki adaptacji dla swych celów zasady ju.