Teatr

No

Teatr no ma swoje początki już XIV wieku. Jego prekursorami byli Kanami (1333-1384) i jego syn Zeami (1364-1443). Aktorami są wyłącznie mężczyźni. Grają oni w maskach, które odzwierciedlać mają wewnętrzne przeżycia człowieka. Tworzone były dla typów scenicznych, z rzadka dla poszczególnych ról. Ich wytworem zajmowały się rodziny. Do najsłynniejszych należą: Hosho, Ochi, Yamatogawa, Hikaimoto. Teatr no preferowany był szczególnie przez samurajów. Utwory traktowały przeważnie o złudnym charakterze pragnień, dążeń czy namiętności nawiązując do buddyzmu zen.

Kabuki

Kabuki jest teatrem stworzonym przez mieszczan w okresie Tokugawa (1600-1867). W Kabuki nie stosuje się masek, cechuje go większa doza realizmu zarówno w scenariuszu, rekwizytach, dekoracjach czy grze aktorskiej, która stanowi główny element w tym teatrze i ważniejsza jest nawet od tekstu sztuki. Od 1652 roku aktorami mogli być już tylko mężczyźni. Większość z nich wychowywała swojego następce - syna bądź ucznia - który grał następnie pod tym samym imieniem przeważnie tę samą role. Powstały zatem całe dynastie aktorów. Najsłynniejszym dramaturgiem był Chikamatsu Monzaemon żyjący w latach 1652-1724, zwany niekiedy japońskim Szekspirem. O popularności teatru kabuki świadczy chociażby fakt, iż role artystów w różnych sztukach były tematami obrazów ukiyoe (drzeworyty wykonywane przez artystów z gminu). Najlepsi z aktorów stawali się także bożyszczami tłumów.

Bunraku

Teatr Bunraku zwany jest także joruri choć początkowo nazwa ta odnosiła się się opowieści i ballad śpiewanych przy akompaniamencie instrumentów strunowych, a dopiero od XVII wieku została połączona z pojęciem bunraku. Głównych bohaterów prezentują lalki około metrowego wzrostu, ważące od 5 do 20 kg. Operują nimi artyści, których twarze skryte są za czarnymi kapturami by uwaga widzów mogła w pełni skupić się na lalkach. Te z kolei wykonać mogą w zasadzie każdy ludzki ruch czy gest, gdyż posiadają ruchome oczy, brwi czy też palce. Rzeczą najbardziej intrygującą w bunraku jest jednak niesamowita koordynacja artystów na scenie. Bowiem oprócz operatorów występują jeszcze: kantor (tayu) z odsłoniętą twarzą, śpiewający tekst utworu i siedzący z boku sceny oraz czterech do sześciu muzyków grających na samisenie. Samisen jest to trzystrunowy tradycyjny instrument japoński szarpany za pomocą plektronu, popularny głównie wśród gejsz. Bunraku ma swoję początki w XVI wieku, a jego nazwa pochodzi od pseudonimu słynnego lalkarza Uemura Bunraku.

Wszystkie trzy w/w typy klasycznego teatru japońskiego są aktywne do dziś i stanowią bogate źródło inspiracji dla artystów awangardowych.